In de wolken

Hoe anders sta je in het repetitieproces als je regisseur bent?

Na jaren van spelen sta ik nu voor de tweede keer voor de groep spelers, waar ik voorheen mee samenspeelde. En ik betrap me erop, als regisseur, dat ik daardoor automatisch anders reageer op bepaalde gebeurtenissen als toen ik speler was.

Iemand zegt: ik ben er volgende week niet. Dan ben ik jarig.
Ik reageer verbaasd: Hoezo kun je dan niet komen?

Na een avond hard repeteren en veel herhalingen, stapt een van de spelers uit het spel en gaat zitten: Ik heb toch geen tekst meer.
Ik denk: dat is toch geen reden.

Aan de spelers die zich hierin mochten herkennen: geen zorgen. Wat nu volgt is geen veroordeling, maar mijn zelfreflectie.

Ik kom dinsdagavond naar de repetitie, vaak net uit de auto, snel gegeten, even zitten, spullen pakken en het toneel op. Tot tien tellen en dan als een ADHD'er door de avond heen. Energie geven, enthousiasmeren, stimuleren, creëren. Alles geven. Vol erin. Dan is In Bed Met Dracula even het middelpunt van de wereld. Even is er niets meer belangrijk dan dat.

Je wilt beelden zien, energie, beweging en je wilt dat iedereen daarbij is en iedereen daaraan meedoet. Op het toneel en aan de kant. Je leeft in een coconnetje van vier wanden en daarbuiten bestaat er even niets.

Dan stapt er even iemand uit dat beeld en raak je verstoord.
Dan rept er even iemand over het normale leven en je coconnetje wordt doorgeprikt.
En dat wil je even niet.
Dat mag pas weer na de repetitie, aan de bar. Waar je even bijkomt en af moet kicken.

Dus, lieve spelers, schrik niet van mijn soms verongelijkte reacties. Ik zit dan weer even op mijn wolkje en wil nog even wachten met eraf flikkeren. Glimlach dan even lief naar me.

Als je maar luistert en doet wat ik zeg!

En daarna:

BIERTJE!

Foto vindt verhaal

Het schrijven van een blog start met een goed thema. En een thema dient zich in een repetitieproces niet altijd direct aan. Zo maar wat schrijven over "het ging goed en we hebben zo'n lol gehad" is niet interessant. Dat is gewoon zo.

Eén van mijn spelers porde mij naar aanleiding van de hier onderstaande foto om weer eens een blog te schrijven. Het thema is daarmee bekend: de foto. Dus laten we het daar eens over hebben.

Wat klopt er niet aan het beeld?
De opmerkzame beschouwer zal het direct al gezien hebben: wat doet dat vel papier in zijn handen?
Een schitterende, zwoele foto, mooi bewerkt in sepia, en dan dat vreselijke witte vlak.

Een doorn in het oog van de fotograaf.
Een dolk in het hart van de regisseur.

Het betreft hier het vermadelijde tekstboek.
Veracht door acteur en actrice, omdat zij daaruit de tekst moeten leren.
Veracht door de regisseur, omdat hij dit nooit en te nimmer op het toneel wil zien.

Het tekstboek, dat niet alleen de foto negatief beïnvloedt, maar helaas ook de repetitie.

Toch zien wij ook wat anders op deze foto?
We zien passie, vuur.
We zien beweging, lichamelijkheid.
We zien gretigheid en lol.
Als er iets het thema is geweest van de laatste repetities (behalve dat tekstboek) is het dat wel.

Er wordt gespeeld met gretigheid en passie.
Er wordt gespeeld met spitsvondigheid en vindingrijkheid.
Er wordt gezocht naar beweging, naar beeld.
Statische scènes met alleen tekst als informatie worden vermeden.
Soms lijkt wat ik doe meer op choreograferen in plaats van regisseren.

Het beeld spreekt luider dan de tekst. En duidelijker.
Het beeld maakt de grap, niet de tekst.
Dus al die flauwe tekstgrappen, waarmee de auteur of vertaler de komische noot denkt te brengen, mogen komen te vervallen.

Dat wordt schrappen.
Dus minder tekst.
Dus geen tekstboeken meer.

Wat een beeld al niet kan zeggen.....

Foto zoekt verhaal

Zij is een en al hart!

Vrouwen zijn niet te vertrouwen

Voor ons zit een dame in het wit. De benen kuis over elkaar, maar toch.... zeer verleidelijk. Ze kijkt ons met een mysterieuze glimlach aan.  Haar ogen twinkelen. Het nodigt uit, maar tegelijkertijd schrikt het af. Er blijft iets wazigs in de lucht hangen, haast mystiek. In nevelen gehuld.
Zij is dol op mannen. Altijd al geweest. En nog steeds.
Haar nieuwe voorliefde: vampieren. Ze zwerft van kasteel naar kasteel, vampieren ongelukkig achterlatend. Met een nietsontziende honger.
Maar dan ontmoet ze Vladimir: Vladimir Dracula. En voor zijn ongekende aantrekkingskracht is zij gevallen. Hier zal ze nog lang vertoeven.
Bang voor concurrentie van zijn vrouw, of Alie de vampirella is zij niet. Zij kent haar ongekende aantrekkingskracht. Dat mysterieuze, zweverige, waar alle mannen voor vallen.
En een vampirella zal ze ook niet worden. Ze vindt het heerlijk om in haar nek gebeten te worden, maar één streek met haar magische vingers over de wond, en zij is weer genezen.

Dan volgt de hamvraag: hoe wordt je een Wit Wief?
En vervolgens blijft deze witte vrouwe angstvallig stil.
"Zo maar".
"Dat wordt je vanzelf".
De geschiedkundigen onder ons spreken dat tegen.
Zijn Witte Wiever niet vrouwen die tot de brandstapel veroordeeld zijn vanwege onkuis gedrag, en daarna als Witte Nevels over de velden zwerven om mannen te verleiden en het moeras in te lokken?
Met veel moeite krijgen we een gedeeltelijke bekentenis los.
Ja, zij was op de brandstapel beland, maar geheel tegen haar schuld in.
Ze trekt een mist op rond haar persoon.
En langzaam vaagt ze weg.
Als de rook van een brandstapel vervliegt zij.

Witte vrouwen?
Niet te vertrouwen!

In Memoriam: Paul Schreurs

Vandaag is Paul gestorven.
De man van een van onze speelsters.
De vader van een van onze speelsters.
De oom van een van onze speelsters.
De oud klasgenoot en leeftijdgenoot van een van onze spelers.
De oud buurman van een van onze spelers.

Dan is ons toneelstuk even wat minder belangrijk.
Maar we hebben toch gespeeld.
Want dan is spelen wel belangrijk.
Met elkaar.
Met een lach en een traan.

En wanneer we in november ons stuk zullen spelen, zullen we zijn gulle lach missen.
Want Paul had de gulste lach van Horn en verre omstreken.

Als het leven een toneelstuk is, heeft Paul het met verve gespeeld.
Het doek is gevallen.
De herinnering blijft.

Hoe bouw ik een luchtkasteel? -deel 3-

Aan de keukentafel van Jan.
Mir van de Meule is er ook bij.
Haar eerste taak: Marktplaatsafstruiner.

Rondleiding door de toekomstige werkplaats.
Afspraken gemaakt:
Eerst materialen verzamelen.
Schuren en garages catalogiseren.

En weer veel wilde ideeën.
En bier.
En wijn.

Een plus een is drie

Na onze kennismaking met Doemaaraanom, de mummie die eigenlijk Mozes is, heeft deze meteen van zijn aanwezigheid gebruik gemaakt en een grote wisseltruc toegepast. Plots zat Harry de weerwolf in het velletje van Alie de Vampirella en bevond deze zich in het bontje van Harry.
Dus kijk uit wanneer je een mummie ontmoet! Je weet nooit wat er gebeurt.

In de afgelopen weken is het fundament gelegd. Vandaag zijn we begonnen het te storten.  En daarin mogen geen fouten gemaakt worden. Want elke oneffenheid in het fundament levert uiteindelijk een scheef bouwsel op. Niet dat dat niet zijn charme kan hebben, maar het mag geen bouwval worden. We zitten dus in de fase van zes, zeven, acht keer de dingen opnieuw doen. Dat vergt veel energie en concentratie van de spelenden, maar vooral en ook van de niet-spelenden aan de kant. En dat is direct ook een goede graadmeter voor de regisseur. Want wordt het rumoerig, is er veel geklets, dan is blijkbaar datgene wat er op het toneel gebeurt en/of speelt tussen regisseur en speler(s) niet interessant genoeg.

Afgelopen dinsdag mocht ik me verheugen op een prettige interactie. Er werd meegedacht, er werd gelachen, er werd met aandacht gekeken en de spelenden kregen alle ruimte om het zes, zeven, acht keer opnieuw te doen. En het groeide, en groeide en groeide. Het werd beter. Het werd duidelijker. Het werd grappiger. Een sfeer waarin het prettig vertoeven is. Voor regisseur en spelers. Maar ook voor de mensen aan de kant. Het versterkt elkaar. Synergie heet dat. Een plus een is drie.

De lente is begonnen. Alles ontluikt.
Wij ook.

Return Of The Mummie

Zoals te verwachten was, werd onze ontmoeting met Doemaaraanom een ingewikkeld verhaal. Direct al werd uit de doeken gedaan dat Doemaaraanom niet zijn echte naam was. Nee, Mozes was de naam en aangenaam. Zijn moeder werd hofdame aan het hof van Nefertite en kon daarbij geen kind gebruiken. Met pijn in het hart liet zij Mozes varen. In een rieten mandje op de Nijl. Toen al in doeken gewikkeld. Gelukkig werd deze gevonden door Nefertite, die zich als een pleegmoeder over hem ontfermde. Tja, en wat gebeurt er dan als klein jongetje met twee moeders: je wilt je graag wel eens wegtoveren. Dus ga je goochelen. En dat hebben we geweten. Ken je dat verhaal nog van die zee die in tweeen spleet?

Hoe Mozes ooit weer terugkeerde op het hof na zijn omzwervingen met Israels volk, daarvan worrdt zelfs geen tipje van de sluier opgelicht. Wel windt hij er geen doekjes om als het gaat om degene die zijn dood veroorzaakt heeft. De jaloerse vrouw van de Farao vergiftigd hem, om af te zijn van al zijn kunstjes, waarmee hij de Farao weet te betoveren. Eenieder die Hans Kazan kent, begrijpt wellicht haar frustratie.

En sinds die tijd gaat hij door het leven ( al klinkt dat wat raar in dit geval) als Doemaaraanom, die Farao waar niets over geschreven staat in de Egyptische geschiedschrijving. Wij weten nu waarom!

Maar wat die papyrusrol met dat recept in zijn sarcofaag deed?
Dat blijft in sluieren gehuld.

Klere...

Mailtje: hoe gaat het de repetities. Vordert het al? Moeten we het niet over de kleren gaan hebben. Ik heb een idee. Krijg beelden van "Dance with a Vampire" van Roman Polanski.

Mailtje terug: vanavond dan, of morgen?

Telefoontje: vanavond dan, eerst nog even afwassen (zij, ik niet).

Geen bier, wel koffie.
Alle ideeen voorbij laten komen, die tijdens de repetities voorbij gekomen zijn.
Aangevuld met nieuwe ideeen.

Het wordt een mengelmoes van tijden en stijlen. Van geleende, gehuurde en zelfgemaakte spullen.

Ze duikt nu nog even de boeken in.
Ik mijn bed.

Tweestrijd

Voor ons zit een gemoedelijke Belg. Vlaamse tongval, enigszins verlegen. Wandelstok, dokterstas. Het verhaal van zijn leven. Een dokter was hij. Dokter Jekyll. Befaamd om zijn drankjes. Maar altijd alleen. Helaas te verlegen om een vrouw aan te spreken.
Dus deed hij waar hij goed in was. Een drankje maken. Een drankje dat hem vrijer zou maken, feller, gepassioneerd. Waardoor hij uit zijn schulp zou kruipen en vrij de wereld in zou kennen kijken. En hij bombardeerde zichzelf als proefkonijn.
En raad eens! Het drankje werkte. Hij werd vrij, fel en gepassioneerd. Maar dan op een onbedoelde manier. Een andere kant van hem kwam naar boven. Maar eentje die niet bedoeld was. Die zich dokter Hyde noemde en gepassioneerd zijn grote hobby uitoefende. Vijftig tinten moord.

Voor ons zit een akelige vent. Tanden op elkaar. Felle ogen. Vreselijk Thoars accent. Hysterische lach.

Hoe raken we die ooit nog kwijt!

Hoe bouw ik een luchtkasteel? -deel 2-

Vier mannen met een goed glas bier.
Rond een grote tafel.
De architect legt zijn plannen uit.
De bouwmeester toont zijn tekeningen.
En de techneuten fantaseren er op los.

Als we nu eens led-verlichting....
Dat moeten we met perslucht doen. Het kan ook met een fietsenpomp.....
Oh ja, en dan met een katrol....
Nee, ik heb thuis nog wel....
Ik zal eens rondkijken, want dan hoeven we het niet zelf aan te schaffen....
Het kan wel bij mij in de schuur....
Waarom niet hier, hier is het bier altijd goed....

Ideeën genoeg.
Bier genoeg.

Moet lukken.

C.D.

Beide echtelieden zitten naast elkaar op de sofa. Elk aan één kant. Het lijkt een gemoedelijke sfeer, maar toch voelt het aan als een gure Oostenwind. Zeg maar, een gevoelstemperatuur van -15 graden Celsius. Is dat de lugubere omgeving? Zijn dat de niet alledaagse geïnterviewden? Of speelt er iets tussen deze twee?

"Waarom vinden mensen U eng en zijn ze bang voor U? Is dat terecht?"
(CD) Nou nee, eigenlijk niet. Ik ben een aardige man. Ja, dat ik soms wel eens een keeltje verorber. Weet U, ik moet ook ergens van leven. Al is dat al 400 jaar.
"Maar wees nou eerlijk, U geniet toch ook wel van de macht die U hebt?"
(CD) Tja, als je macht hebt, mag je die natuurlijk ook gebruiken. En ja, dat is best wel eens prettig. Amusant, zou ik haast willen zeggen.
"Hoe hebt U eigenlijk Uw vrouw ontmoet, Ilona van Roodvocht?"
(CD) Ach Iloontje, kun jij dat deze meneer even vertellen. Ik ga even wat te drinken halen. Ik heb dorst. U ook?
"Nou nee, dank u, ik sla een ronde over."
(IR) Voor mij ook niet, schat.

Een stilte valt, terwijl ze me verleidelijk aankijkt.

(IR) Mag ik u zeggen, dat u een schitterende hals heeft?

Het koude zweet breekt me uit. Ik ga op het puntje van mijn stoel zitten, mijn voeten stevig op de grond.

"Dat mag. Maar laten we ons liever bij het interview houden. Dus, hoe hebt u uw man ontmoet?"
(IR) Ik was een jonge vrouw. Ik was onhandig, kon nooit een jongen krijgen. Op school lukte het niet, thuis liep ik iedereen voor de voet. Er was een onrust in me, die ik niet kon verklaren. En toen liet mijn oom, die op een Zwarte Molen in het Koselmoeras werkte, mij kennis maken met een jongeman, Vladimir. Het was liefde op het eerste gezicht. En tijdens onze eerste heftige vrijpartij kon ik het niet laten. Ik beet hem voluit in zijn hals en voelde hoe zijn heerlijke warme bloed in mijn mond spuitte. Ik slikte het gulzig door. Daarna overviel mij een angst. Had ik hem doodgebeten? Had ik mijn geliefde vermoord? Totdat ik plots zijn tanden in mijn nek voelde....

Inmiddels is CD weer binnengekomen.

(CD) Ja, wat een heerlijke tijden waren dat. We waren onoverwinnelijk. We zwierven getweeën over de wereld en consumeerden de nodige keeltjes. We maakten ons meester van kastelen en landerijen. Totdat we uiteindelijk hier terecht kwamen. Ons thuis.
"Is die passie er nog steeds tussen U tweeën?"

Op de bank tegenover mij wordt het stil. Twee echtelieden kijken elkaar aan met koude blikken. De gevoelstemperatuur daalt verder. Ik weet dat het interview is afgelopen. Ik sta op, knik beiden vriendelijk toe en ..........

De Weerwolf en het Grootmuilmonster

Daar kwam Isabel binnenstappen. Vol trots. Geshopt bij de Action. Zeer modebewust ingekocht.
Achter het gordijn (da's wel makkelijk op zo'n podium) kleedde ze zich om, om ons te verblijden met haar geweldige outfit.

Het zag er niet uit!

Dus ging de ene hier wat frutten, en de ander daar wat frotten. Want dat zag er "beter"  uit.

Totdat de regisseur zei: FOUT! Dit is Isabel. Dit is onze lellebel. Dit is onze "lady"  uit The States met een uitgesproken eigen smaak. Dit is de vrouw die het trailerpark ontvlucht is. Op zoek naar een beter leven. Met Harry. Een weerwolf. Op wie ze verliefd is. Maar dat mag-ie niet merken. Dat komt te dichtbij. En al is ze blij dat ze weg is uit dat verdomde trailerpark, toch heeft ze heimwee. Hier in de oude wereld is alles zo anders. Is ze haar zekerheden kwijt. Dus loopt ze als een Grootmuilmonster in een porseleinkast door het stuk heen.

En dan Harry. Hairy Harry. Ruige jongen. Zeer potent. Zeker als de weerwolfkriebels hem overvallen. Ja, dan staat hij zijn mannetje. Met staart en al. Dat er dan wel eens een vrouwmens wil sneuvelen... Ach, collateral damage, zoals ze dat in de USA plegen te zeggen.
En plots ontmoette hij Isabel. Wat een wijf! Wat een lekker ding! Daar wilde hij wel een beschuitje mee eten.
En jawel, ze is met hem meegegaan. Weg van het trailerpark, op naar Europa. Voor haar een groot avontuur. Voor Harry vrij normaal. Hij heeft als circusartiest, of eigenlijk meer bezienswaardigheid, de hele wereld al gezien. Hij reisde door stad en land, totdat het een keer misging en zijn wolvenaard de overhand nam.... En ach, als Isabel hem nu eens wat meer liefde zou tonen, wat zou dat heerlijk zijn.

Poëzie en The Franky's

De avond begon heel poëtisch met het "schitterende"  gedicht dat gravin Ilona aan het begin van het stuk tracht te declameren. Onze voorzitster beet het spits af. Een kolfje naar haar hand. Zij is thuis in poëzie-land (en dat rijmt). Daarna overgestapt van voordragen naar declameren. En dan blijkt weer eens hoeveel talent we hebben. Maar ook nieuw talent! Een verfrissende performance van onze debutante.

Ondertussen waarde er een zwart kooltje rond ......

Daarna mocht de gravin zelve. En met krachtige stem declameerde zij. Ze moest wel, want we maakten het haar niet makkelijk. Wie zei er dat toneelspelen makkelijk was?

Ondertussen waarde Isabel in een panterlegging rond.....

Daarna verder kennisgemaakt met de familie Frankenstein.
Waarbij vooral de baron weer diep in zijn geheugen moest graven om even later te kunnen beamen wat wij vorige week al te weten waren gekomen. Ach, sommige herinneringen verdring je liever als mens. Maar ja, toneel is hard. We willen alles van je weten, zelfs je pincode!
Het is me het huwelijk wel tussen die twee. De één van echte adel, maar freak als hij is nooit binnen zijn stand kunnen trouwen. De ander heeft zich letterlijk omhoog"gewerkt" (zo netjes genoeg, voorzitster?). Het is nou niet dat de vonken er vanaf spatten. Of misschien juist wel, maar dan meer uit onenigheid. Maar wie weet, misschien komt dat nog allemaal goed gedurende het stuk.

Elke week een ontdekkingstocht.
Ik ben komende week benieuwd naar Hairy Harry en Isabel.
Zij zelf waarschijnlijk ook....

Hoe bouw ik een luchtkasteel? -deel 1-

Gisteren met opperbouwmeester Jan Thoonen koffie gedronken en het decor besproken. Frappant dat we diezelfde morgen onafhankelijk van elkaar ongeveer hetzelfde idee hadden. Dat werkt lekker efficiënt.

Less is more!
Minimale middelen, maximaal effect.
Ramen en deuren: ja!
Muren: nee!
Die moet je er maar bij denken.

We gaan echt spelen in de zwarte doos.
Jan gaat nu tekenen. En als hij daarmee klaar is, gaan we overleggen met de rest van de ploeg.

's Middags met Jan op strooptocht geweest naar een sofa/divan/bank en eventuele andere spullen bij de diverse uitdragerijen in het Leudal. Veel mooie dingen gezien. We bleken een goede smaak te hebben, want alles wat in aanmerking kwam, bleek van eiken of mahonie of was antiek. Daardoor én te duur én niet geschikt om op een toneel te gebruiken. Maar het leverde wel veel nieuwe ideeën op. Bij het laatste zaakje uiteindelijk wel een mooie rieten reismand gevonden waarin het huisdier van de barones vervoerd kan worden. En u zult wel begrijpen: dat is geen kat of hond......

Und los geht's!

Nu pas heb ik het gevoel dat we echt van start zijn gegaan. Een ziekbed van vijf weken gooide aardig roet in het eten.
Maar afgelopen dinsdag echt een repetitie gehad om van te smullen.
Ondanks de vele afwezigen (voornamelijk ziekte) toch een manier gevonden om direct een stuk verder te komen. Een combinatie van roluitdieping en de diverse opkomsten.
We zijn begonnen met Ygor. Al vragenstellend proberen te achterhalen wie Ygor dan wel niet is, waar hij vandaan komt en vooral ook: hoe hij bij de Frankensteins terecht gekomen is. Soms werd het even onduidelijk, en op zo'n moment maakten we dankbaar gebruik van de aanwezigheid van barones von Frankenstein, die een en ander vanuit haar standpunt toelichtte. Daarna eenzelfde ronde met Frau Kreutz. En dat leverde verrassende gezichtspunten op, wederom met behulp van de barones. Eenieder vraagt zich nu nog steeds af waar dat kruisvormige litteken zich bevindt, dat onstaan is tijdens het mislukte experiment door de baron.

Daarna alvast kort aan de slag geweest met een zeer weerbarstige Bambi (onze zombie) en een zeer onwetende Alie (onze vampierbruid). Bambi, onze ondode, gaf zich niet prijs aan ons en keerde ons de rug toe. Hij was niet te vermurwen. Hij wist alles beter en had (volgens hem) alles in de hand. Een klein gesprekje met graaf Dracula -zeg maar Vladimir- gaf ons toch enigszins andere inzichten, maar het idee voor de eerste opkomst van Bambi was daarmee al wel geboren.
Alie daarentegen zat zeer verwonderd op haar stoel, waarvan ze eigenlijk dacht dat het zijn stoel was. Enfin, ook hier bracht de graaf uitkomst, zodat Alie zich even opnieuw kan bezinnen op haar verschijning en in een volgend vraaggesprek verdere toelichting kan gaan geven.

Met al deze wonderlijke informatie, die voor ons publiek verbogen zal blijven, zijn we de eerste opkomst van Frau Kreutz en Ygor gaan spelen. Waarbij zij direct het goede voorbeeld gaven, want zij kenden beiden hun tekst al. En, zo blijkt maar weer, dat werkt erg prettig.

Een heerlijke start dus. We zijn los!
De plannen voor de komende repetitie liggen er al.

Ontwaakt!

Waakt U allen! Het rillende repeteren is begonnen! Vladje zal over U heersen, u met argusogen volgen! En o wee degene die niet zijn best doet, te laat komt, ZIJN TEKST NIET KENT! Die zal 's nachts bezocht worden door Vlerk en Vlad. En het daarna wel nalaten om het nog eens te laten gebeuren.

Een stuk vol grumor en gegriechel. Vol kommer en kwel. met bliksems en donders, griezels en gespuis. En toch, toch zul je een mens moeten spelen. Niet met enkele, maar met vele gebreken. Bochels, staarten, schizofrenie. Hoogmoedswaanzin en luduvudu. Wie het kleine niet eert, is het grote niet weerd.

Wie ben je en waarom?
En waarom manifesteer je je zoals je bent?
Waarom gaat je lijf op zo'n aparte manier met je aan de haal?
Is er liefde?
Is er haat?
Was sich liebt das neckt sich?

Mmmmmm. Interessant.
Laten we zoals een echte Frankenstein dat eens goed gaan onderzoeken.
Dan wordt dit een monsterhit!

De griezelige groeten van Vlad en Vlerk